Już na wiosnę powstanie Muzeum Polaków ratujących Żydów na Podkarpaciu
Budowa Muzeum Polaków ratujących Żydów na Podkarpaciu im. Rodziny Ulmów dobiega końca. Bez wątpienia to jedna z najważniejszych kulturalnych inwestycji samorządu województwa. Pierwsi zwiedzający będą obejrzeć ekspozycje już wiosną 2016 roku.
Trwają intensywne prace budowlane Muzea im. Ulmów, które ma ma upamiętnić Polaków, którzy z narażeniem życia ratowali Żydów. Nazwiska ich znajdą się na ścianie obok muzeum, a na placu przed nim na podświetlanych tabliczkach będą widnieć nazwiska ofiar, którzy zginęli z rąk nazistów i za pomoc Żydom zapłacili największą karę.
Wnętrze w muzeum będzie odtworzeniem domu, w którym mieszkała rodzina Ulmów. Wizytówką tej nowoczesnej placówki kulturalnej będzie iluminacja świetlna. Uzupełnieniem muzeum ma być „Sad pamięci”, którego budowę, podobnie jak parkingu przy muzeum, zadeklarowała gmina Markowa.
Prace przy powstawaniu muzeum z ramienia „Muzeum – Zamek w Łańcucie” i samorządu województwa nadzoruje dr Mateusz Szpytma.
To będzie piękne świadectwo naszego przywiązania do historii – powiedział marszałek Władysław Ortyl – Historia rodziny Ulmów to znakomity przykład dla młodzieży. Pokazuje jak wiele człowiek może zrobić dla drugiego człowieka. Cieszę się, że będzie to nowoczesna placówka. Liczę, że przyciągnie tłumy zwiedzających – dodał.
Zamiarem samorządu jest, aby otwarcie muzeum było uroczystością godną i podniosłą o zasięgu nie tylko ogólnopolskim. Kamień węgielny pod budowę muzeum poświęcił papież Franciszek.
Budowa muzeum rozpoczęła się w październiku 2013 r. Planowany koszt inwestycji to 8 460 000 zł. W muzeum zaprezentowane zostaną miedzy innymi zdjęcia wykonane osobiście przez Józefa Ulmę, przedstawiające Markową i jej mieszkańców w okresie przedwojennym i podczas II wojny światowej oraz przedmioty codziennego użytku związane zarówno z tą rodziną jak i innymi Polakami ratującymi Żydów, a także ze społecznością żydowską. Będzie to nowoczesne muzeum oparte o wykorzystanie współczesnych technologii ekspozycyjnych, w tym narzędzi multimedialnych.
Rodzina Ulmów stała się symbolem martyrologii Polaków mordowanych za niesienie pomocy Żydom. W drugiej połowie 1942 roku Ulmowie przyjęli pod swój dach dwie żydowskie rodziny. Kryjówkę zdekonspirowano po donosie. 24 marca 1944 r. Niemcy zamordowali całą rodzinę: Józefa Ulmę, a także jego żonę Wiktorię, będącą w zaawansowanej ciąży oraz szóstkę dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze – półtora roku. Zginęło także ośmioro ukrywanych Żydów, w tym dwie kobiety i dziecko.