Rotunda w konkursowych szrankach
XII-wieczna rotunda pw. św. Mikołaja, mieszcząca się w podziemiach przemyskiej archikatedry, znalazła się w zacnym gronie podkarpackich zabytków zgłoszonych do tegorocznej edycji ogólnopolskiego konkursu „Zabytek Zadbany”.
Z bliższych nam geograficznie obiektów do konkursu staje również, zlokalizowany w bolestraszyckim Arboretum, odrestaurowany dom mieszkalny, przeniesiony tu z Kalwarii Pacławskiej. Kańczuga chce się pochwalić swoim wspaniale odrestaurowanym kościołem parafialnym, a Oleszyce – rewaloryzacją pozostałości obronnego zamku Sapiehów (zniszczonego podczas II wojny światowej), gdzie oczyszczono i uporządkowano teren, odsłaniając zachowane piwnice i bastiony ziemne. Krzywe ( gm. Horyniec) ma do pokazania, uratowaną od rozpadu, drewnianą dzwonnicę – jako jedyną pozostałość po zespole cerkiewnym. Krosno zgłosiło do konkursu dwie cerkwie: murowaną – w Woli Niżnej i drewnianą – w Uluczu. Rzeszów wystawia cerkiew drewnianą w Soninie i cerkiew w Leżajsku oraz Zespół Pałacowo-Parkowy w Łańcucie. Dodajmy, że zabytki „startują” aż w sześciu kategoriach.
W ubiegłorocznej edycji konkursu, jako jedyny obiekt z Podkarpacia, nagrodzona została Zagroda – Muzeum Wsi Markowa, a Towarzystwo Przyjaciół Markowej otrzymało dyplom laureata za wzorowo wykonane prace konserwatorskie, które pozwoliły na zachowanie i utrwalenie wiejskiego krajobrazu kulturowego ważnego dla lokalnej tradycji i tożsamości.
Jeśli chodzi o przemyską rotundę, to starania o jej rewitalizację i udostępnienie zwiedzającym trwały pół wieku. Było to bardzo trudne i wymagające – ale zwieńczone sukcesem – zadanie konserwatorskie.
Organizatorzy konkursu „Zabytek Zadbany” to Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalny Konserwator Zabytków, a procedurę prowadzi Izba Dziedzictwa Narodowego. Obiekty zostały wytypowane przez Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, bądź zgłoszone przez ich właścicieli albo zarządców. Wnioski wpływały do końca stycznia br., a wyniki ogłaszane są zwyczajowo w kwietniu, podczas Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków.
sa
