Docenieni przez ONZ. Walczą z groźnym przemytem
22 listopada w Ministerstwie Finansów 43 funkcjonariuszy KAS, w tym z Podkarpacia, otrzymało Nagrody Protokołu Montrealskiego dla funkcjonariuszy celnych i przedstawicieli organów egzekwujących prawo. Program Środowiskowy ONZ wyróżnił 8 funkcjonariuszy KAS z Podkarpacia.
Nagroda została przyznana za m.in. zapobieganie handlowi substancjami szkodliwymi dla warstwy ozonowej. Chodzi tu o nielegalne wwożenie do Polski czynników używanych w chłodnictwie, które niszczą zawarty w atmosferze ozon. KAS ujawniła 482 ton pochodzącego z nielegalnego obrotu szkodliwego gazu HFC.
Oprócz przemytu gazów, KAS zapobiega wwożeniu odpadów komunalnych i śmieci zmieszanych. Osobną kwestią jest rosnący przemyt z kierunku ukraińskiego nielegalnych środków ochrony roślin.
Okazuje się, że szmuglowanie środków ochrony roślin stało się wielokrotnie zyskowniejszym procederem niż przemyt alkoholu. Chemikalia wjeżdżają do Polski przemycane w bakach aut, zbiornikach do spryskiwaczy szyb, a także przenoszone są przez ,,mrówki” w szklanych butelkach. Litr przemycanej substancji potrafi kosztować kilkaset złotych.
Problem jest groźny z dwóch powodów. Po pierwsze do Polski i Europy trafiają środki o niezbadanym działaniu na rośliny, a tym samym na życie i zdrowie ludzi. Oszczędni rolnicy i sadownicy używają nielegalnych preparatów z przemytu w swoich uprawach, jednak ich działanie może być przyczyną groźnych chorób.
Po drugie, rynek podrabianych środków ochrony roślin stanowić może około 250 mln złotych rocznie. Oznacza to poważne straty dla legalnych producentów europejskich. Przemycane z Ukrainy chemikalia są produkowane głównie w Chinach i krajach byłego ZSRR. Ilość ujawnionych przez KAS nielegalnych chemikaliów wzrasta skokowo-w 2017 roku były to 3 tony preparatów, a w 2019 zatrzymano już prawie 123 tony.
W związku z rosnącym przemytem preparatów ochrony roślin, KAS planuje wyposażyć urzędy celno-skarbowe w sprzęt wspomagający kontrole.