Blog o Przemyślu i okolicach

Na wstępie chciałbym podziękować wszystkim czytelnikom za tak duże zainteresowanie moim pierwszym tekstem, jaki ukazał się w ramach cyklu Blogerzy Portalu Przemyskiego. Dziękuję za wszystkie opinie i uwagi. Cieszę się, że wywołał on jak najbardziej merytoryczną dyskusję co jest dla mnie mobilizacją do napisania kolejnego, zapowiadanego wcześniej tekstu, który zapoczątkuje serię kolejnych związanych z turystyką jaką gałęzią gospodarki naszego Przemyśla.

W opracowanym na zlecenie Wydziału Rozwoju, Inwestycji i Funduszy Zewnętrznych Urzędu Miejskiego w Przemyślu dokumencie pn. „Delimitacja obszarów zdegradowanych – wskazanie obszaru rewitalizacji na terenie miasta Przemyśla” wytypowany został rejon Starego Miasta i przylegające do niego osiedla, jako obszar rewitalizacji kwalifikujący się do wsparcia w ramach projektów przeznaczonych do dofinansowania w RPO WP 2014-2020. Przypomnę, że obejmuje on rejon ulic Słowackiego, Smolki, Łukasińskiego, Dworskiego i Mickiewicza, a wszystkich zainteresowanych odsyłam do w/w wydziału po zasięgnięcie informacji o projekcie i możliwościach zdobycia środków finansowych. Dla ułatwienia wklejam też link:

Lokalny program rewitalizacji miasta Przemyśla na lata 2016-2023

Obszar ten charakteryzuje się zabudową zwartą, w większości zabytkową ze zdecydowaną przewagą skupisk kamienic. Niestety, zarówno stan wielu budynków oraz infrastruktury technicznej, który widać na pierwszy rzut oka, pozostawia wiele do życzenia, zaś jak wskazano w dokumencie obejmuje on dużą liczbę społeczeństwa korzystającego ze wsparcia dla bezrobotnych czy też pomocy społecznej. Poza ścisłym centrum Starego Miasta w rejonie Rynku, ulic Kazimierzowskiej, Franciszkańskiej, Jagiellońskiej, Plac na Bramie i jego bliskich okolic tj. początków ulic Słowackiego, Dworskiego, Mickiewicza do rejonu Poczty, zaobserwować można niemal całkowity zanik punktów usługowych, sklepów, lokali gastronomicznych. W tych też rejonach najczęściej zauważyć można zjawiska patologiczne i przestępcze.

Kiedyś pisałem już o tym, że utworzenie Parku Kulturowego, objęcie ochroną krajobrazu miejskiego na wzór Zamościa czy Krakowa pozwoliłoby na poprawę estetyki miasta poprzez wprowadzenie dostosowanych do zabytkowej architektury witryn sklepowych, reklam, ławek, latarni ulicznych, drogowskazów turystycznych. Poprawa estetyki wpłynęłaby pozytywnie na odbiór miasta przez coraz liczniej odwiedzających nas turystów, co miałoby swoje odzwierciedlenie przez większe sumy pieniędzy pozostawiane przez odwiedzających nasze miasto w miejscach noclegowych, gastronomii, transporcie, muzeach, punktach informacji i obsługi ruchu turystycznego.

Wzrost liczby zwiedzających stanowić będzie tym samym źródło napływu środków z zewnątrz do Przemyśla jak również stanie się mechanizmem uruchamiającym nowe punkty noclegowe (których, jak wskazywałem w ostatnim artykule, brak jest na mapie turystycznej miasta, bądź nie spełniają wymaganych standardów), gastronomiczne i usługi związane z szeroko rozumianą turystyką takie jak wypożyczalnie rowerów, kajaków, usługi transportowe i wiele innych.

W chwili obecnej większość wycieczek zatrzymuje się w mieście jedynie na kilka godzin ograniczając się do zwiedzenia w szybkim tempie ścisłej starówki z wybranymi obiektami. Mało wycieczek zostaje na noc. Konieczne jest więc rozbudowanie oferty turystycznej, aby stała się ofertą pobytową na minimum 3 dni. I od tego powinniśmy zacząć jeśli chodzi o budowanie pobytowej oferty turystycznej Przemyśla.

Chciałbym posłużyć się przykładem, a Państwa poproszę o włączenie przycisku z nazwą „wyobraźnia”. W wytypowanym obszarze przeznaczonym do rewitalizacji mieści się m.in. kwartał budynków zlokalizowanych pomiędzy ulicami Smolki, Dworskiego i Słowackiego. Przed II wojną światową, jak wynika z szeregu publikacji, obszar ten w dużej mierze zamieszkany był przez ówczesną elitę Przemyśla, lekarzy, prawników, wojskowych, urzędników. W czasie wojny uległ on spustoszeniu demograficznemu przez działania obu okupantów i bezpośrednio po niej zasiedlony został w dużej mierze ludźmi nie związanymi z Przemyślem, tym samym nie czującym więzi kulturowej z miejscem zamieszkania, czego skutki możemy oglądać do dziś, choć z olbrzymim zadowoleniem patrzę jak zmienia się na plus ulica Smolki oraz poczucie wspólnoty i odpowiedzialności wśród mieszkańców niektórych kamienic. Jest to proces bardzo powolny, ale jak najbardziej pozytywny. Obszar ten charakteryzuje się również terenami zielonymi między kamienicami, które niegdyś stanowiły piękne ogrody z zabytkowymi ogrodzeniami, jak choćby otoczenie willi generalskiej na zapleczu kamienic Smolki 22 i 24, oraz ogrodów za kamienicą nr 26 i 28.
Rewitalizacja ulicy Smolki z zachowanym oryginalnym brukiem z kostki granitowej, wygospodarowaniem miejsca do parkowania samochodów kosztem zwężenia chodnika po lewej stronie ulicy, zagospodarowanymi i zrewitalizowanymi przez architektów ogrodami, które stać się mogą miejscem zabaw i wypoczynku, zagospodarowanymi podwórkami, odnowionymi elewacjami pięknych kamienic stanowiłoby dodatkową ofertę turystyczną i ewenement na skalę ogólnopolską, jako przykład pozytywnych zmian.

W przyszłości istniałaby możliwość zagospodarowania szeregu pustostanów przez właścicieli kamienic na miejsca noclegowe, hostele, hotele. Dobrym przykładem zagospodarowania budynku jest narożna kamienica ulicy Dworskiego i Rejtana gdzie mieści się klimatyczny bar, salon piękności i apartamenty do wynajęcia. Ponadto poprawa stanu technicznego i estetyki tej części miasta stanowić będzie bardzo istotny element dla procesu osiedlania się w tych miejscach osób z szeroko rozumianych elit społecznych.

Sam proces rewitalizacji tego rejonu dałby szansę na pracę dla wielu młodych ludzi zamieszkujących ten obszar przy wykonywaniu prac pomocniczych czy też nie wymagających wyjątkowych kwalifikacji. A może właśnie przygotowując się do rewitalizacji tego obszaru byłby to znakomity powód do zorganizowania kursów i szkoleń przez Urząd Pracy, PARR dla mieszkańców tego rejonu. Dałoby to podwójny efekt. Zdobycie zawodu, który mógłby pomóc w zatrudnieniu także po zakończeniu prac jak i niewymierny efekt świadomościowy. Ktoś kto sam pracuje przy odnowie nie będzie niszczył własnej pracy i nie pozwoli na jej niszczenie.

Stworzenie warunków do rozwoju działalności gospodarczej spowoduje także wzrost inwencji własnej wśród mieszkańców Przemyśla czego efektem będzie powstanie nowych punktów handlowo-usługowych. W dalszej perspektywie wzrost liczby turystów spowoduje wzrost liczby miejsc noclegowych i gastronomicznych co wymusi na szkołach zawodowych przygotowanie odpowiedniej liczby wykwalifikowanych uczniów, a to wpłynie na zmniejszenie liczby bezrobotnych, zmniejszenie liczby zjawisk patologicznych i przestępczych oraz stworzenie dla części młodzieży perspektyw na pracę i życie w swoim mieście.

Napływ środków z zewnątrz zarówno dzięki pozyskaniu ich na rewitalizację w/w obszaru jak i pozostawionych przez turystów ma decydujące znaczenie na poprawę stanu finansowego mieszkańców miasta i przemyskich przedsiębiorców.

W przedstawionym tekście i na przykładzie tylko jednej ulicy pragnąłem pokazać Państwu jakie pozytywne perspektywy niesie ze sobą proces rewitalizacji starej części naszego miasta i korzyści jakie może za sobą pociągnąć. Do realizacji tego konieczne jest ścisłe współdziałanie władz miasta i konserwatora zabytków z właścicielami nieruchomości, wspólnotami mieszkaniowymi, organizacjami pozarządowymi i naszej wspólnej aktywności.

Musimy uwierzyć, że możemy zmienić nasze miasto, obudzić w sobie ducha wspólnoty i zdrowej rywalizacji podczas realizacji dobrych pomysłów.

Mirosław Majkowski

Poglądy wyrażone w tekstach pisanych w ramach blogu Portalu Przemyskiego są osobistymi poglądami autorów i nie muszą odzwierciedlać stanowiska redakcji. Blogi ukazujące się na naszych łamach mają na celu umożliwienie mieszkańcom Przemyśla podzielenia się własną wiedzą, doświadczeniami oraz opiniami na temat miasta i spraw jego dotyczących.