Co się stanie z kamienicą bohaterskich sióstr? W czasie wojny ukrywały w niej Żydów, teraz jest na sprzedaż
Popadająca w ruinę kamienica przy ul.Tatarskiej 3 w Przemyślu, to miejsce zdaniem radnego Macieja Kamińskiego zasługujące na upamiętnienie. W tym budynku bowiem podczas II wojny światowej 17 -letnia Stefania Podgórska ukrywała 13 Żydów. W kwietniu odbędzie się kolejny już przetarg na sprzedaż tej kamienicy. Budynek coraz bardziej niszczeje, a kupca wciąż nie widać.
W 1938 r. Stefania Podgórska mając 14 lat rozpoczęła pracę w przemyskim sklepie żydowskiej rodziny Diamant i zamieszkała u niej przy ul.Mickiewicza. W roku 1943 opiekując się swoją 9 -letnią siostrą Heleną przeprowadziła się do kamienicy przy ul.Tatarskiej 3. Na strychu, w schowku przeznaczonym na 7 osób Stefania przez 15 miesięcy ukrywała rodzinę Diamiant, łącznie przebywało tam 13 Żydów, którzy dzięki pomocy dziewczynki przeżyli wojnę. Po wojnie Stefania zwana Fusią wyszła za mąż za Maxa, jednego z Żydów ocalałych dzięki niej i wraz z nim wyjechała najpierw do Wrocławia, a następnie w 1961 r. do Stanów Zjednoczonych.
W 1979 r siostry Podgórskie zostały uhonorowane przez Instytut Yad Vashem tytułem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. W 1991 r. jedna z najważniejszych organizacji żydowskich Anti-Defamation Leaguge przyznała Stefanii nagrodę Courage to Care im. Jana Kantego. Na podstawie wydarzeń jakie miały miejsce w przemyskiej kamienicy powstał film „W kryjówce milczenia”.
W latach 90 Max Diamant, który po wojnie przyjął nazwisko Józef Burzmiński przyjechał do Przemyśla, by pokazać swoim dzieciom dom przy ul.Tatarskiej Podczas wizyty powiedział Proszę pilnować tego miejsca, ja tu wrócę i zrobię tu muzeum.
W chwili obecnej budynek jest w opłakanym stanie. W 2013 r. przemyscy radni podjęli uchwałę o jego sprzedaży. Pierwszy przetarg odbył się19 lutego 2014 r., po nim nastąpiło kilka kolejnych, żaden nie przyniósł rozstrzygnięcia, pomimo sporego wstępnego zainteresowania, nikt do nich nie przystąpił – tylko w jednym przypadku wpłacono wadium. Przy pierwszym przetargu cena wywoławcza wynosiła 150 tys. zł, przy kolejnych była stopniowo obniżana, teraz wynosi 60 tys. wyjaśnia rzecznik prezydenta Witold Wołczyk.Kolejny przetarg odbędzie się 8 kwietnia.
Losem kamienicy zainteresował się również radny Maciej Kamiński, do którego w tej sprawie zwróciły się środowiska historyczne i społeczne, którym leży na sercu upamiętnienie wydarzeń jak i samego miejsca, czyli budynku przy ul.Tatarskiej 3. Warto zastanowić się nad zagospodarowaniem i zabezpieczeniem tego miejsca dla potomnych, a także dla obecnych mieszkańców, turystów, którzy na pewno chcieliby poznać historię lub ją znają i odwiedzą miejsce, gdzie Stefania Podgórska wykazała się heroizmem w czasie II wojny światowej mówi M.Kamiński. Interpelację w tej sprawie radny wystosował do prezydenta Przemyśla. Na chwilę obecną włodarz miasta jeszcze nie odpowiedział.
Zdania samych mieszkańców w tej sprawie są podzielone. Jedni uważają, że miejsce to zasługuje na upamiętnienie, inni zaś że nie należy robić tego za wszelką cenę, a remont starych budynków nie jest sposobem na podtrzymanie pamięci.
Anna Fortuna
