„Żydowska Szkoła Zawodowa Masada w Darmstadzie” – wystawa w przemyskim Archiwum
Codziennie w godzinach pracy Archiwum Państwowego w Przemyślu można oglądać znajdującą się tam wystawę „Żydowska Szkoła Zawodowa Masada w Darmstadzie”. W otwarciu ekspozycji udział wzięła jej autorka Lea Dror Batalion, córka założyciela szkoły.
Żydowska Szkoła Zawodowa „Masada” została założona w 1947 r. przez Samuela Mileka-Batalion. Placówka wykształciła około 60 ocalałych od zagłady żydowskich bezpaństwowców mieszkających głównie w tzw. DP – obozach – jako stolarzy, ślusarzy, elektryków jak i w innych zawodach rzemieślniczych. Wszystkie te profesje miały być przydatne przy tworzeniu, budowie i życiu w nowej ojczyźnie Eretz-Izrael. Uczniowie uczestniczyli także w lekcjach języka hebrajskiego, filozofii żydowskich, sprawności fizycznej, ideologii syjonistycznej.
Szkoła mieściła się w dawnej stacji kolejowej w centrum miasta Darmstadt. Chociaż istniała ona tylko 10 mc, jest bardzo ważna częścią powojennej żydowskiej histroii w Europie. Odzwierciedla dramatyczne losy młodych ludzi, którzy przeżyli zagładę i dokumentuje rozpoczęcie nowego życia ocalałych z holokaustu w powojennych Niemczech.
Pomimo, że minęło 70 lat od założenia szkoły, córka Bataliona, Lea Dror-Batalion, która posiada polskie korzenie dba o przekazanie następnym pokoleniom historii o szkole Masada. Utworzono m.in. listę byłych uczniów i nauczycieli szkoły, którzy zostali znalezieni i tych których wciąż poszukuje się.
Wystawa po raz pierwszy zaprezentowana została w 2011 r., w Darmstadzie.