Przemyska młodzież na obchodach upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych

28 lutego 2014

O godzinie 13.00 przed budynkiem Urzędu Miasta rozpoczęła się uroczystość poświęcona żołnierzom, którzy po 1945 roku nie pogodzili się z nowym porządkiem i nie złożyli broni. Przez 45 lat Polski ludowej komunistyczne władze robiły wszystko, aby pamięć o nich została zupełnie zatarta. Dlatego dziś nazywamy ich Żołnierzami Wyklętymi. Na obchody, oprócz przedstawicieli przemyskich instytucji, przybyli mieszkańcy Przemyśla, zwłaszcza licznie reprezentowana była przemyska młodzież.

Otwarcia uroczystości dokonał wiceprezydent miasta Grzegorz Hayder. Po krótkim wystąpieniu, zaprezentowana została wystawa pt. ” Rok Pamięci Żołnierzy Wyklętych”, na którą składają się wystawione na przemyskim rynku tablice upamiętniające żołnierzy podziemia niepodległościowego z Polski południowo wschodniej. Reszta wydarzeń uroczystości miały miejsce w gmachu Urzędu Miasta. Dr. Grzegorz Szopa z PWSW wygłosił prelekcję na temat walk z stalinowskim reżimem. Następnie pan Stanisław Wnorowski wystąpił z publicznym wspomnieniem o swojej matce Alicji Wnorowskiej, która na zlecenie organizacji Wolność i Niezawisłość zatrudniła się w UB, skąd przekazywała ruchowi oporu informacje o aresztowanych. Uroczystości zakończyła prezentacja filmu dokumentalnego „Żołnierze Wyklęci”

Bohaterowie, nie bandyci

Po upadku III Rzeszy na ziemiach polskich nastąpiło tzw. wyzwolenie, przyniesione na karabinach Armii Czerwonej i polskiej komunistycznej bezpieki. Wielu żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych  i innych formacji nie pogodziło się z tym faktem i kontynuowało konspiracyjny opór lub otwartą walkę w oddziałach partyzanckich. Komunistyczna władza sprzeciw ten tłumiła krwawo i bezkompromisowo. W walkach przeciwko Polsce ludowej zginęło ponad 7 tys żołnierzy podziemia.  W późniejszych latach istniał formalny zakaz czczenia ich pamięci, lub byli oni przedstawiani jako faszyści i bandyci. Dopiero po 1989 roku żołnierze walczący z komunistycznym reżimem mogli doczekać się rehabilitacji.